هنر مدیتیشن

آن را “ذهن میمون” نامیده اند. این جریان آگاهی مانند میمونی است که از این شاخه به آن شاخه می پرد. حتی زمانی که تمرکز می کنید ذهنتان به خیال پردازی در مورد کاری که قرار است آخر هفته آینده انجام دهید یا مشکل حل نشده ای که فردا باید با آن روبه رو شوید، منحرف می شود اما شما این قدرت را دارید که جلوی مزخرفات این ذهن میمون را بگیرید و به ذهن “آرام یا ساکن” دست یابید که برای رشد ماهیت معنوی شما ضروری است. مدیتیشن روشی برای اعمال این کنترل است.

 

مرکز درونی صلح

با افزایش و تکثیر فشار کارهای دنیای مادی، بسیاری از افراد به تمرین مراقبه روی می‌آورند تا گامی به سوی زندگی آرام‌تر، به سمت ازاد شدن قدرت و رشد خرد در زندگی‌شان و مهم‌تر از همه، به سوی درک مستقیم سرچشمه قدرت. و آرامش در درون خود بردارند. در این جستجوی معنوی، ما نباید این واقعیت را از نظر دور کنیم که این یک سفر درونی است زیرا همانطور که اقیانوس دارای اعماق آرامی است که در سطح آن آشفتگی وجود ندارد، هر انسانی نیز چنین است. در آن اعماق – مرکز و سرچشمه واقعی همه چیزهایی که ما هستیم – سکون و آرامشی عمیق جاری است و می توانیم به این مرکز آرامش درونی برسیم و آگاهی متمرکز بر مرکز درونی می تواند نیروی بالقوه الهی را که طبیعت معنوی واقعی هر مرد و زن است آزاد کند. اما بیشتر ما، غرق در فعالیت‌ها و تلاش‌های خود محور زندگی روزمره در دنیای فیزیکی، طبیعت معنوی خود و نوری را که از طریق آن جریان می‌یابد را مسدود کرده ایم. این یک قانون طبیعی است که وابستگی‌ها و مشغله‌های مداوم ما – ترس‌ها، خواسته‌ها، عادت‌ها، شک‌ها و قضاوت‌های ما – به اندازه میزان قدرتی را که از ما در کنترل خود می گیرند ما را محدود می کنند.

با مدیتیشن می توانیم موانع را از بین ببریم تا درهای بالاتر سطوح معنوی آگاهی باز شود. سپس خلاقیت و الهام به زندگی ما سرازیر می شود و فوریت مشکلات ما را کاهش می دهد و به ما امکان می دهد عشق و آرامش را در هر کاری که انجام می دهیم ابراز و احساس کنیم.

 

مدیتیشن سکون کامل است – سکوت بدن، سکوت گفتار و سکوت ذهن.

برای یافتن سکون ذهن، باید هنر ظریف گوش دادن را یاد بگیریم که به اعمال، افکار و احساساتمان اجازه می دهد هر چه هستند باشند، اما اجازه ندهیم آنها ما را کنترل کنند. ما نمی‌توانیم ذهن را مجبور کنیم که ساکن باشد، اما می‌توانیم آگاهی خود را از بی‌قراری آن خارج کنیم. مدیتیشن عمیق ترین حالت طبیعی ما – آگاهی ناب ما – است که وقتی ذهنمان مشغول متوقف شدن است آن را تجربه می کنیم.

 

علمی با قرن ها قدمت

مدیتیشن کانون اصلی اکثر سنت های معنوی بوده است، اما از آنجایی که در سکوت و به تنهایی انجام می شود، نسبت به شیوه های اجتماعی بیشتر مانند موعظه و مراسم های مذهبی کمتر شناخته شده است، با این حال، دستورالعمل های دقیقی در مورد مراقبه وجود دارد که هزاران سال پیش توسط هندی ها ارائه شده است. آموزه های حکیم پتانجلی، امروز هم در دسترس ما هستند و بر نیاز به زندگی پاکی که نه بر اساس حرص و طمع و نفسانیّت، بلکه بر بی‌آزاری، راستگویی، سادگی و قناعت است تأکید می‌کنند.

اولین دستور پاتانجلی به میانجی یا همان مراقبه گر، کند کردن «تغییر» ذهن  و جلوگیری از شناسایی یا پاسخ دادن به محرک‌ها است. او سپس چهار مرحله زیر را که برای تسلط بر هنر مدیتیشن ضروری است را بیان می کند:

مشاهده (آگاهی)

مشاهده باعث ایجاد آگاهی یا «ذهن‌آگاهی» می‌شود که در مدیتیشن ضروری است. ما باید به طور مداوم از شرطی شدنی که در پس احساس فکری ما نهفته است آگاه باشیم و سعی کنیم بیشتر و بیشتر از مرکز سکون، که خود واقعی ماست، عمل کنیم.

تمرکز

تمرکز برای نظم بخشیدن به “ذهن میمون” ضروری است. ما باید یاد بگیریم که ذهن را روی یک شیء فیزیکی، یک ایده، یا یک شکل مورد احترام ثابت نگه داریم و زمانی که از بین رفت، آن را برگردانیم. ذهن سعی می کند کنترل را به دست بگیرد، اما با تماشای آگاهانه روند تفکر خود می توانیم یاد بگیریم که ما و نه ذهن، محتوا و فعالیت آگاهی ما را تعیین می کند.

مراقبه

مراقبه درست از جایی شروع می شود که فکر فعال متوقف می شود و فرد از معنای درونی موضوع مراقبه آگاه می شود. این مانند رفتن از یک نقطه به نقطه و در نتیجه تجربه تمامیت است.

تعمق

در این مرحله نهایی، مراقبه کننده با هدف مراقبه کاملاً یکی می شود. این باعث گسترش آگاهی می شود که فرد را از خود کوچک به یک خود بزرگتر می برد. دیگر یک «من» و «آن» وجود ندارد که روی آن مراقبه شود. تنها یک واقعیت وجود دارد.

 

چگونه مراقبه کنیم

هر فرد تمایل دارد روش خاص خود را برای مدیتیشن داشته باشد، اما تکنیک های کلی زیر در همه روش های سنتی مشترک است:

1. هر روز در یک مکان خصوصی به طور منظم در زمان مشخصی مدیتیشن کنید.
2. در حالتی راحت بنشینید و ستون فقرات را صاف کنید.
3. همه ماهیچه ها را شل کنید – تنفس عمیق مفید است.
4. توجه خود را از تمام محرک های بیرونی دور کنید.
5. یکی از تکنیک های خاصی که در زیر به آنها اشاره شده است را تمرین کنید.
6. آرامشی را که تجربه کرده اید را  به بیرون به دنیا بتابانید.
7. بعد از حدود 15 دقیقه به آرامی به هوشیاری عادی برگردید.

به عنوان کمکی برای آرام کردن ذهن، چندین روش خاص توسط مراقبه‌گران استفاده می‌شود که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:

الف. تمرکز بر تنفس

روی تنفسی که از سوراخ های بینی وارد و خارج می شود تمرکز کنید. سعی نکنید نفس را بشمارید. اجازه دهید آنها به طور طبیعی جریان پیدا کنند، اما آگاهی خود را روی تنفس متمرکز کنید. این تمرکز شما را در لحظه حال حفظ می کند و دروازه ای برای آگاهی بالاتر است.

ب. استفاده از مانتراها

مانتراها کلماتی هستند که با ویژگی‌های ارتعاشی خاص خود، ما را با سطوح معنوی آگاهی پیوند می‌دهند. خواندن یک مانترا مانند “aum” کمک قدرتمندی در مراقبه است.

ج. تمرکز بر یک شی یا ایده

نماد یا عبارت قصاری مانند “من با روح جهان یکی هستم” می تواند به عنوان کانونی برای شروع مراقبه استفاده شود.

د. خالی کردن ذهن

بسیاری از مراقبه‌گران صرفاً سعی می‌کنند ذهن یا فعالیت‌های آن را خالی کنند، زیرا می‌دانند که اگر بتوان به این امر دست یافت، آگاهی را گسترش می‌دهد.

 

هدف از مدیتیشن

هدف نهایی مدیتیشن همان هدف یوگا است – اجازه دادن به خود فردی برای تجربه خود الهی، یگانگی که می توانیم به عنوان خدا یا نیروی هوشمند طبیعت تصور کنیم.

این تجربه بزرگترین دستاورد معنوی است که هر فردی می تواند آن را تجربه کرده و در لذت آن غرق شود.